August 29, 1476

Johannes Hinderbach to the rectors of Lavarone

Copy: Archivio di Stato di Trento, Archivio Principesco-vescovile, Sezione latina, capsa 69, n. 73, c 1r. Single paper sheet in good conditions; despite the signature of Gregor Platner, the handwriting is not his and the scribe is unknown.

Iohannes, Dei gratia episcopus Tridentinus, universis et singulis officialibus ac christifidelibus in Lavorono et alibi per diocesim Vincentinam constitutis, salutem in Domino.

Noveritis hodie huc venisse quendam Georgium de Lack propre Lubiacum, partium Carniole et Sclavonie, devotionis ac peregrinationis gratia ad corpusculum beati Simonis innocentis pueri et martiris a perfidis iudeis crudeliter occisi visitandum ex voto, ut asserit, propter quendam horrendum ac abhominabilem casum. Qui eidem, nuper die proxima ante festum sancte Marie Magdalene hoc anno in itinere accidit, videlicet quod veniente eo de partibus Agurdi, diocesis Bellunensis, ubi artem fabrilem laboraverit et certam summa pecuniarum deservierit.

Quidam eius socius in itinere, maligno spiritu instigatus, ipsum in loco ubi dicitur «la Valdassa» subtus Furnos, eundem precedentem invasit et ipso in capite et ceteris eius corporis partibus lapidibus et cultro quodam immaniter vulnerato et misericordiam Omnipotentis Dei et beati Simonis predicti suffragium prestolante, eundem pro mortuo illic reliquerit et ipsum sic ut putabat defunctum extra viam traxerit et lapidibus cooperiverit; eidem vigintiquinque ducatos auri unacum certis suis vestibus preter camisiam et genellam grisei coloris aufferendo, quo sic per diem et noctem a sabbato in mane usque in sequentem diem dominicum hora tertiarum diei veluti pro mortuo et absque sensu et intellectu iacente.

Tandem, illa hora aparuit ei in visu quidam puer grisa sive birretina veste usque ad genua protendente indutus, discalceatus et nudus capite discooperto et crine candido ac crispato, vocans illum nomine suo et dicens: «Georii, surge, quia Deus Omnipotens non vult ut ita pereas, sed iterum renascaris». Et illo vocem audiente et conante surgere non potuit propter gravitatem lapidum quibus erat coopertus. Et puero illo lapides amovente porrexit sibi manum et illum sublevavit a terra et ei in faciem eius exsufflavit vento vitali ac calido, ex quo revixit spiritus eius. Et dum oculi eius essent obcecati ex percussuris et sanguinis, idem puerulus spuit in manibus suis et de sputo illo linivit oculos dicti resuscitati et cepit clare videre et illum intueri, agendo Omnipotenti Deo et sibi infinitas gratiarum actiones.

Deinde, accepit eum per manum et duxit ad viam, dando sibi commeatum per spacium unius medii miliaris, ut asserit, ac dixit: «vade in pace, et quamprimum sanitatem acceperis vade Tridentum visitatum corpus beati Simonis et comple votum tuum, ac deinde mutata vitam tuam et ingredere monasterium et salvaberis». Et cum diceret se ignorare viam, respondit: «statim habebit alios comites qui te conducent ad hospicium eorum, qui tui cura habebunt», prout et factum est, quia statim venerunt quidam homines eundem perducentes usque ad domum Nicolai de Ceris in villam apud Furnos, qui illum in domum suam recepit et curam eius ipse et filius eius nomine Bonifacius gessit. Tandem ivit Scledum ad quondam cirurgicum nomine magistrum Nicolaum barberium ibidem in terra Scledi commorantem, qui ipsum medicavit et curavit de multis et pluribus vulneribus in capite, in facie et in corpore, dicendo inter alia qualiter idem assessinus eius socius volens ipsum in pectore ac deinde in gutture vulnerare cum cultello quod habebat cultellus ipse se plicavit, ita ut nihil amplius sibi nocere potuerit et sic ab eo ut premittitur intra lapides sepulto abiit et recessit prout hec omnia primum coram superastantibus ad tumbam prefati beati Simonis martiris notario ac testibus, medio suo iuramento exposuit, ac deinde etiam coram nobis et capitaneo ac potestate nostro necnon pluribus doctoribus, civibus et nobilibus servitoribus nostris in castro nostro post missam iurando super altare ibidem palam publice recognovit.

Quocirca, mittimus fidelem nostrum dilectum Federicum de Ceris, civem nostrum ac notarium officii nostri Tridentini ad experiendam veritatem huius rei ac se ibidem apud Furnos a predicto Nicolao de Ceris et Bonifacio eius filio necnon eius familia et ceteris habitatoribus dicti loci, necnon prefato magistro Nicolao barberio cirurgico et aliis informandi si ita res se habeat vel ne, vos omnes et singulos suprascriptos in Domino et Salvatore nostro exhortantes quatenus prefato Federico notario et nuncio nostro in et cuncta premissa omnia et singula puram et meram veritatem que vobis cognita et nota sit mediis vestris conscientiis ac sacramento veritatis dicatis ac referatis et quilibet vestrum dicat et referat. Adhibitis ad hoc fidedignis personis et testibus, tam ecclesiasticis quam secularibus, presentibus, quibus mediantibus huiusmodi vestra dicta et attestationes in forma publica et autentica annotare et conscribere possit et ad nos valeat reportare ad laudem et honorem Omnipotentis Dei et beati ac gloriosi innocentis martiris Simonis et confirmacionem fidei nostre catholice ac confusionem iudaice perfidie et suorum fautorum hec et alia miraculosa opera et veritatem denegantium in Eo Altissimo Deo et Salvatori nostro rem gratam atque meritoriam facientes et nobis quoque singularem complacentiam exhibentes in simili ac maiori studiosius promerendam.

Datum Tridenti, in castro nostro Boniconsili, die iovis vicesima nona mensis augusti, anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo sexto, nostro sub sigillo presentibus tergotenus appresso.

Gregorius Plaitehner, prefati reverendissimi domini episcopi secretarius, scripsit.