March 29, 1477

Wilhelm Rottaler to Johannes Hinderbach

Original: Archivio di Stato di Trento, Archivio Principesco-vescovile, Sezione latina, capsa 69, n. 158, c 1r. Single paper sheet in good conditions autograph of Wilhelm Rottaler with numerous annotations an underlining by Johannes Hinderbach, and sealing wax seal.

De statu cause nostre Paternitatem Vestram Reverendissimam per dominum Sigismundum Schrötel credo plenam informatam fore, et que postea in illa facta sunt Paternitatem Vestram Reverendissimam certiorem reddere volo. Fuimus preteritis diebus cum notario cause nostre ad sollicitandum ut iura traditur pariterque et attestationes reverendissimo domino de Monte Regali. Qui nobis habuit dicere qualiter iudei obtinuissent a dominis deputatis ut copie processuum eis dari deberent. Hiis auditis, accessimus dominum de Monte Regali aggravando nos de huiusmodi decreto, attento quod numquam potuissemus obtinere quod aliquid nobis communicaretur de productis per aliam partem et quod iudeis deberet dari tantus favor.

Habuit dicere sua paternitas quod deberemus accipere ad nos notarium et accedere singulos dominos deputatos et eis ista proponere. Respondebamus quod non possemus habere copiam notarii, sed potius a sua reverendissima paternitate quam ab eis possemus habere audientiam. Petiit utrum vellemus habere copiam scripturarum omnium adverse partis. Vellet nobis decernere. Respondebamus quod hoc esset ad prolungandum factum neque etiam vellemus facere istas expensas, quia forte notarius vellet aut petens habere ad minus quadraginta ducatorum, sed extraneum nobis videretur ut iudei deberent habere ac eis comunicari processus nostri, quia postea vellent facere exceptiones suas, ad quas postea nostre haberemus. Replicatur sed ista non esset intentio Reverendissime Paternitatis Vestre, nec nos ad hoc misisset ut deberemus contendere cum iudeis, sed solum sollicitatur ut sanctissimus dominus noster informaretur de rebus gestis, et cetera.

Habuit dicere sua paternitas: «Vere ego non advertam ad cavillationes eorum, sed ibo ad fundamentum et si essem ut vos non denegarem eis processum ultimum, quia attestationes vestre ac instrumenta confessionuum fundant se super eo, quia redderetis etiam vos suspectos». Respondebamus: «Si sic placent», et videntur consultum reverendissime paternitatis sue fiat in nomine Domini solum ut causa propterea non prolongetur, quia non dubitaremus ex quo quod habeant certas confessiones Brunette, quod habeant etiam alias scripturas et multum miror unde habuerant processum Brunette, et cetera.

Sciat etiam Reverendissima Paternitas Vestra quod pseudo ille episcopus ab hinc recessit Beneventum, versus ubi gubernator esse debet omnibus odiosus et potissime vicinis. Nam, dum iudei ad eum consultandum adire vellent, prohibiti fuerunt per ictus lapidum, unde coacti fuerant iudei emere sibi ortum retro domum suam, ita ut a retro habeant aditum ad ipsum, quem ortum dominus Platina vocat «Acheldemath», et valde notabilem historiam componit de factis suis.

Ceterum, Reverendissime Pater, dominus Approbinus hic aliquibus personis dare tenetur pro quondam fratre librosque et res sufficientes quibus renditis eisdem satisfacere posset, sed libri pro nunc precii existunt et cogeretur quasi pro nichilo dare. Dignetur igitur Paternitas Vestra Reverendissima operam dare circa dominos canonicos ut eidem de dictis quadraginta ducatis, de quibus alias mentio facta fuit, serviant. Contentus enim est si dominus cardinalis pronuntiet ut illos non habere debeat velle restituere, sed cum melius videretur ut in viam concordie darentur et ut eo quietius una mecum sollicitare posset et non habeat animum occupatum aliunde. Remansit hic capellanus Vintimilensis, qui offert se paratum ad depuendum ac detegendum fallatias Vintimilensis.

Alia nova hic non sunt pro presente, nisi quod his diebus fuit magna commotio inter dominos cardinales et multi practice super creationem aliquorum cardinalium et omnie pretermissa sunt propter dominum Georgium Hesser, ut lator presentium dicere sciet.

Valeat Reverendissima Paternitas Vestra, cui me iterum atque iterum humiliter ac devote recommitto, et parcat de mala scriptura, quia nunc ad consilium medici feci flebotomiam.

Nam, heri post audientiam, invaserunt me febres lente et proprie in tempore quia possumus nunc aliquanto vacare.

Ex Urbe, XXVIIII marcii.

Reverendissime Paternitatis Vestre humilis ac devotus servitor Wilhelmus Rottaler.